Darmobstructie
Een darmobstructie is een plotselinge verstoring in de passage van voedsel door de darm. Een obstructie wordt ook wel een darmafsluiting genoemd. Voedsel kan het lichaam dan niet als ontlasting verlaten. Hierdoor kunnen ernstige klachten en een levensgevaarlijke situatie ontstaan. Een darmobstructie kan zowel in de dunne als in de dikke darm optreden.
Als er sprake is van een volledige darmafsluiting heet dat een ileus. Wanneer er nog enigszins passage mogelijk is, wordt dat een sub-ileus genoemd.
Oorzaak
Een darmobstructie kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak van een verstoorde darmpassage is een vernauwing of afknikken van de darm of een obstructie van de darminhoud doordat de darmbeweging vertraagd of afwezig is.
Obstructie ileus
Een obstructie ileus ontstaat wanneer een obstakel de doorgang blokkeert, bijvoorbeeld door een tumor, littekenweefsel (verklevingen) of door een draaiing in de darm. De darm zal proberen om door middel van heftige samentrekkingen het voedsel langs het obstakel te duwen.
Klachten
- aanvallen van hevige buikpijn (kolieken)
- een opgezette buik
- een pijnlijk gevoel als de arts op de buik drukt
- braken, het braaksel wordt steeds donkerder van kleur en lijkt steeds meer op ontlasting
- het wegblijven van winden en ontlasting
Behandeling
Bij een obstructie ileus is een operatie nodig om de obstructie op te heffen. Meestal zal de chirurg het deel van de darm met de obstructie verwijderen. De twee uiteinden worden aan elkaar gehecht. Als een obstructie ileus wordt veroorzaakt door verklevingen in de darm, is de chirurg vaak terughoudend met een operatie. Verklevingen bestaan uit inwendig littekenweefsel dat bijvoorbeeld ontstaan is door een operatie. Bij een nieuwe operatie, om de (sub)ileus op te heffen, kunnen dus weer nieuwe verklevingen ontstaan.
Paralytische ileus
Deze vorm van een darmafsluiting ontstaat wanneer de beweging van de darm ernstig vertraagd of afwezig is. De darm ligt stil waardoor voedsel ophoopt en het lichaam niet kan verlaten. Dit kan ontstaan als gevolg van een buikvliesontsteking, een abces in de buik, alvleesklierontsteking, gebruik van bepaalde medicijnen of na een grote buikoperatie. Bij een paralytische ileus moet de onderliggende oorzaak behandeld worden. Een operatie is in dat geval niet altijd nodig.
Chronische obstructie
Een bijzondere vorm van een darmobstructie is de chronische obstructie. Dit is een bewegingsstoornis van de darm. Chronische obstructie kan op elke leeftijd optreden. De klachten treden met tussenpozen op maar zijn vaak wel chronisch. Meestal is ook de voedselpassage door de slokdarm en de maag verstoord. Bij een chronische obstructie is er geen obstakel dat de doorgang belemmert.