Prikkelbare darm

Prikkelbare darm syndroom, soms ook spastisch colon of ‘spastische darm’ genoemd. Het prikkelbare darm syndroom komt voor bij 15 tot 20 procent van de vrouwen en 5 tot 20 procent van de mannen, voornamelijk vanaf het 15e tot het 65e levensjaar. Slechts één derde van de mensen met klachten die overeenkomen met het prikkelbare darm syndroom zoekt medische hulp. Het is een vervelende maar geen ernstige aandoening.

Oorzaak

Dé oorzaak van het prikkelbare darm syndroom is nog niet bekend. Factoren die zouden kunnen samenhangen met oorzaken zijn onder andere:

  • bewegingsstoornissen in het maagdarmkanaal
  • voeding en allergieën/intoleranties
  • verlaagde pijndrempel in het maagdarmkanaal
  • psychosociale factoren
  • verstoring van de hersen-darm-as
  • verstoorde of afwijkende darmflora
  • verstoring in de hormoonhuishouding
  • de zenuwen in hersenen en/of darmen werken niet goed
  • darmparasieten
  • mogelijke ontstekingscellen in de darmen
  • buikgriep of voedselvergiftiging
  • overactieve bekkenbodem
  • erfelijkheid
  • stress

Klachten

Klachten verschillen van persoon tot persoon. Perioden met en zonder klachten kunnen elkaar ook afwisselen: veel voorkomend zijn gasvorming, winderigheid, een opgeblazen gevoel, een opgezette buik, zuurbranden, slikklachten, een brok in de keel. Daarnaast is vermoeidheid een symptoom. Het meest kenmerkende symptoom van prikkelbare darm syndroom is zeurende, krampende of stekende pijn in de buik. Deze kan zeer hevig zijn. Een deel van de patiënten heeft vooral ’s avonds en ’s nachts buikpijn, al dan niet gepaard gaande met aandrang. De buikpijn vermindert soms na de stoelgang of het laten van een wind.
Een deel van de patiënten heeft met name last van verstopping, anderen hebben vooral last van diarree. Een ontlastingspatroon waarbij verstopping en diarree elkaar afwisselen komt ook vaak voor. Het ontlastingspatroon kan gedurende de dag wijzigen. Plotselinge niet houdbare aandrang komt veel voor.

Behandeling

Er zijn veel behandelmogelijkheden voor de behandeling van mensen met het prikkelbare darmsyndroom. Veel patiënten hebben baat bij aanpassing van de voeding en het houden aan leefregels, uitgebreide uitleg en geruststelling dat er niets ernstigs aan de hand is, kunnen al voldoende zijn. Probiotica kunnen worden ingezet evenals hypnotherapie. Verder zijn er medicijnen die darmkrampen kunnen verminderen. Om de pijn te verminderen worden soms antidepressiva voorgeschreven omdat deze de pijnprikkel die veroorzaakt wordt in de darm, kunnen verminderen. Tenslotte worden bij obstipatie laxeermiddelen en bij diarree juist diarreeremmers geprobeerd.