Littekenbehandeling
Littekens ontstaan doordat de huid beschadigd is geraakt, bijvoorbeeld door een ongeluk of een operatie.
Tijdens het genezingsproces maakt uw lichaam op de plaats van de beschadiging littekenweefsel aan, omdat de huid niet in staat is om volledig nieuw te groeien. Dit gebeurt elke keer als de huid beschadigt. Bij sommige mensen kan er overmatige littekenvorming plaatsvinden. Dit komt vooral voor bij mensen met een gepigmenteerde huid. Afhankelijk van de plaats en manier van genezen kan dit leiden tot functionele en/of cosmetische bezwaren.
Genezing littekens
Tijdens het genezingsproces kunnen er verschillende soorten littekens ontstaan:
Goed genezend litteken
Een litteken dat goed geneest is in het begin wat roder en onderhuids wat verdikt. Na een paar weken of maanden wordt het litteken steeds zachter. Uiteindelijk, na één jaar, wordt het een wit en zacht litteken. Bij mensen met een gepigmenteerde (gekleurde) huid is de kleur van het litteken vaak wat donkerder. Het is aan te raden om het litteken in te smeren en te masseren met een hydraterende crème. Uit onderzoek weten we dat crèmes met aloë vera goed werken.
Hypertrofisch litteken
Een hypertrofisch litteken ontstaat als de genezing in de eerste maanden te actief is. Daardoor blijft het litteken langer rood, jeukt het langer en is het zelfs verdikt. Een hypertrofisch of keloïd litteken kan op verschillende manieren worden behandeld.
Keloïd litteken
Bij een keloïd litteken is de normale genezing volledig ontremd. Het litteken kan (zeer) grote en harde vormen aannemen. De littekens zijn altijd groter dan het oorspronkelijke wondgebied en kunnen (erg) pijnlijk zijn jeuken.
Behandeling hypertrofisch- en keloïd litteken
Drukbehandeling
Tegendruk, in de vorm van ‘drukkleding’ (speciaal op maat gemaakte kleding die een bepaalde druk geeft op het lichaam) of bijvoorbeeld oorclips, biedt een signaal dat de groei van littekencellen geremd moet worden. Hoewel druk kan helpen, wordt het alleen in uitzonderlijke gevallen geadviseerd.
Behandeling met siliconenpleisters of siliconengel
Siliconenpleisters (en in mindere mate ook siliconengel) zorgen ervoor dat het litteken is afgesloten van de buitenlucht. Door gebrek aan zuurstof wordt de groei afgeremd. Siliconenpleisters worden veel gebruikt bij hypertrofische littekens. Siliconengel wordt vooral gebruikt bij littekens in het gezicht.
Behandeling met corticosteroïdinjecties in combinatie met Verapamil
Injecties met corticosteroïd in combinatie met Verapamil kunnen de activiteit van de littekencellen tot rust brengen. Hierdoor wordt een litteken vaak vlakker, zachter en jeukt het minder. De corticosteroïdinjecties moeten om de vier à zes weken worden herhaald tot het litteken zacht en vlak is. Deze behandeling wordt vaak gecombineerd met siliconenpleisters. Het nadeel van de injecties is dat de huid pigment kan verliezen, waardoor er een lichtere plek ontstaat bij het litteken. Ook kan de huid te dun worden als er te vaak een injectie wordt gegeven.
Wegsnijden van het litteken
Een andere mogelijkheid is een hypertrofisch of keloïd litteken tijdens een operatie weg te snijden. De wond wordt gesloten met hechtingen. Omdat er bij deze behandeling een kans bestaat dat het hypertrofische litteken zelfs groter wordt dan het originele litteken, wordt er zelden gekozen voor een operatie.
Stikstofbehandeling
Bij een keloïd litteken bestaat er een stikstofbehandeling die keloïd littekens van binnenuit bevriest. Tijdens een ingreep wordt het keloïd verdoofd, waarna een holle naald door het litteken wordt gestoken.
Radiotherapie
Bij een keloïd litteken is een van de laatste middelen die de plastisch chirurg kan inzetten bij zeer hardnekkige keloïden is radiotherapie, ofwel bestraling. Bij deze behandeling wordt het keloïd tijdens een poliklinische ingreep verwijderd. De arts hecht daarna een heel dun buisje/slangetje in de wond voor inwendige bestraling.