Verzakking

Bij een verzakking is de bekkenbodem verzwakt. Hierdoor kunnen de blaas, de baarmoeder of de (endel)darm naar beneden zakken in of tot buiten de vagina.

Symptomen verzakking

Door een verzakking kunt u klachten krijgen, zoals:

  • een zwaar gevoel in de vagina of laag in de rug;
  • gevoel van een zwelling in of buiten de vagina;
  • problemen bij het plassen zoals een gevoel de blaas niet goed leeg te kunnen plassen, vaak plassen, hevige aandrang hebben om te plassen;
  • incontinentie bij inspanning of bijvoorbeeld bij lachen, hoesten en niezen (stressincontinentie);
  • problemen van de ontlasting zoals het gevoel dat er ontlasting achter blijft, noodzaak om zelf met de vingers te moeten helpen om ontlasting te verkrijgen;
  • gevoel van ongemak tijdens geslachtsgemeenschap.

De klachten die u ervaart zijn afhankelijk van het type verzakking

Oorzaak verzakking

Een verzakking ontstaat door schade aan de zenuwen, bindweefsel en spieren van de bekkenbodem. Vaak is dat het gevolg van zwangerschappen en bevallingen. Tijdens de bevalling kan het ondersteunende weefsel uitrekken en zwakker worden.
Een zwakke bekkenbodem kan ook aangeboren zijn.
Andere belangrijke factoren en oorzaken zijn:

  • leeftijd en menopauze;
  • overgewicht;
  • chronisch hoesten;
  • persen bij de stoelgang, bijvoorbeeld bij chronische verstopping;
  • langdurig zwaar tillen;
  • roken;
  • verzwakking van het bekkenbodemweefsel door hormonale veranderingen in de overgang.

Behandeling verzakking

Een verzakking hoeft u alleen te laten behandelen als u klachten heeft. De behandeling begint vaak met bekkenfysiotherapie om de bekkenbodemspieren te trainen. Ook kunt u een pessarium (vaginale ring) dragen. Deze ondersteunt de verzakte organen en kan de klachten verminderen.

Operatie
Het doel van een operatie is om de normale anatomie en positie van de organen in het kleine bekken zoveel mogelijk te herstellen terwijl de seksuele functie behouden blijft. Er zijn meerdere benaderingen en technieken om deze operaties te verrichten. Er is niet één ingreep die voor alle patiënten geschikt is. De geschiktheid van een bepaalde operatie hangt onder andere af van uw voorgeschiedenis, uw gezondheidstoestand maar ook uw eigen voorkeur.

Voorwandplastiek bij blaasverzakking
Deze ingreep herstelt of versterkt de bindweefsellaag tussen blaas en vagina.
Het doel van deze operatie is het wegnemen van het verzakkingsgevoel en het verbeteren van de blaasfunctie zonder invloed op het seksueel functioneren.

Achterwandplastiek bij verzakking van endeldarm
Deze operatie herstelt of versterkt de bindweefsellaag tussen vagina en endeldarm. Een eventuele perineoplastiek zorgt ervoor dat het perineaal lichaam weer goed wordt opgebouwd.
Het doel van de chirurgie is het wegnemen van het verzakkingsgevoel en het verbeteren van de darmfunctie zonder invloed op het seksueel functioneren.

Sacrospinale fixatie bij verzakking baarmoeder of vaginatop
Een sacrospinale fixatie is een operatie bedoeld om de baarmoeder of vaginatop (bij vrouwen eerder een baarmoeder verwijdering ondergingen) weer te ondersteunen. Via een snede in de vagina worden eerst hechtingen gelegd door een stevig ligament ( sacrospinaal ligament) in het bekken en daarna door de baarmoederhals. De hechtingen zijn permanent. Deze ingreep kan worden gecombineerd met een ingreep voor een blaas- of endeldarmverzakking of inspanningsincontinentie.

Sacrocolpopexie bij verzakking baarmoeder/vaginatop
Een sacrohysteropexie is een procedure om een verzakking van de baarmoeder te herstellen. De operatie herstelt de positie en functie van de vagina en baarmoeder. Een variant hierop is de sacrocolpopexie die een verzakte vaginatop corrigeert. Deze ingreep verloopt op vergelijkbare wijze.

Vaginale baarmoederverwijdering
Dit is een procedure waarbij de baarmoeder via de vagina chirurgisch wordt verwijderd. De ingreep wordt vaak gecombineerd met andere verzakkingoperaties zoals voor- en/of achterwandplastiek voor blaas of darmverzakking en incontinentie chirurgie waarbij een bandje onder de plasbuis wordt geplaatst.
De operatie kan plaatsvinden onder narcose of ruggenprik. De baarmoeder wordt verwijderd waarna er hechtingen worden gelegd die extra steun geven aan de vaginatop door de steunbanden (sacro-uteriene ligamenten) van de baarmoeder. Hierna wordt de vaginatop met oplosbare hechtingen gesloten.

De Manchester Fothergill operatie bij baarmoederverzakking
Bij een Manchester Fothergill operatie wordt een deel van de baarmoederhals verwijderd en worden de ophangbanden van de baarmoeder ingekort. De ophangbanden zijn het natuurlijke steunweefsel van de baarmoeder. Door de banden in te korten wordt de baarmoeder weer naar haar oorspronkelijke positie gebracht. Als het nodig is wordt er tegelijkertijd een voorwandplastiek en/of achterwandplastiek gedaan.

Kunststof implantaat bij vaginale verzakking
Een vaginale verzakking kan terugkomen na een conventionele operatie. Dit is vooral het geval als het om een blaasverzakking (cystocele) gaat en er risicofactoren zijn zoals obesitas, chronische hoest, constipatie of beroepsmatige omstandigheden zoals zwaar tillen. Dit heet een recidief verzakking. Een kunststof implantaat is bedoeld om het lichaamseigen weefsel te versterken en ondersteund zo de bekkenorganen waardoor wordt voorkomen dat blaas, baarmoeder of darm via de schede uitzakt . Een mesh is een synthetisch materiaal dat permanent in het weefsel ingroeit. Een mesh kan worden gebruikt voor een blaasverzakking ( cystocele), (endel)darmverzakking (recto (entero)cele, baarmoederverzakking of verzakking van de vaginatop.

Meer info over bekkenbodemmatjes (mesh)

Colpocleisis: sluiten van de vagina
Een effectieve oplossing voor een verzakking kan ook een operatie betekenen waarbij de vagina wordt gesloten. Dit heet een colpocleisis en wordt toegepast bij seksueel niet actieve vrouwen met vaak medische bezwaren ten aanzien van reconstructieve chirurgie. De voordelen van dit type chirurgie is de korte operatietijd en het relatief snelle herstel. Het nadeel is dat er na de operatie geen geslachtsverkeer meer kan plaatsvinden.

Ervaringsverhaal verzakking

Ervaringsverhaal verzakking

Lees ook het ervaringsverhaal over verzakking van Anny Dekkers.

Patiëntenvereniging

Stichting Bekkenbodem4All

  • Wat is een verzakking?

    Bij een verzakking is de bekkenbodem verzwakt. Hierdoor kunnen de blaas, de baarmoeder of de (endel)darm naar beneden zakken in of tot buiten de vagina.

  • Wat zijn symptomen van een verzakking?

    Door een verzakking kunt u klachten krijgen, zoals: een zwaar gevoel in de vagina of laag in de rug; gevoel van een zwelling in of buiten de vagina; problemen bij het plassen zoals een gevoel de blaas niet goed leeg te kunnen plassen, vaak plassen, hevige aandrang hebben om te plassen; incontinentie bij inspanning of bijvoorbeeld bij lachen, hoesten en niezen (stressincontinentie); problemen van de ontlasting zoals het gevoel dat er ontlasting achter blijft, noodzaak om zelf met de vingers te moeten helpen om ontlasting te verkrijgen; gevoel van ongemak tijdens geslachtsgemeenschap.

  • Wat is de oorzaak van een verzakking?

    Een verzakking ontstaat door schade aan de zenuwen, bindweefsel en spieren van de bekkenbodem. Vaak is dat het gevolg van zwangerschappen en bevallingen. Een zwakke bekkenbodem kan ook aangeboren zijn.
    Andere belangrijke factoren en oorzaken zijn: leeftijd en menopauze; overgewicht; chronisch hoesten; persen bij de stoelgang, bijvoorbeeld bij chronische verstopping; langdurig zwaar tillen; roken; verzwakking van het bekkenbodemweefsel door hormonale veranderingen in de overgang.

  • Hoe wordt een verzakking behandeld?

    Een verzakking hoeft u alleen te laten behandelen als u klachten heeft. De behandeling begint vaak met bekkenfysiotherapie om de bekkenbodemspieren te trainen. Ook kunt u een pessarium (vaginale ring) dragen. Deze ondersteunt de verzakte organen en kan de klachten verminderen. Soms wordt een operatie uitgevoerd.

  • Wat is een voorwandplastiek bij blaasverzakking?

    Deze ingreep herstelt of versterkt de bindweefsellaag tussen blaas en vagina.
    Het doel van deze operatie is het wegnemen van het verzakkingsgevoel en het verbeteren van de blaasfunctie zonder invloed op het seksueel functioneren.

  • Wat is een achterwandplastiek bij verzakking van endeldarm

    Deze operatie herstelt of versterkt de bindweefsellaag tussen vagina en endeldarm. Een eventuele perineoplastiek zorgt ervoor dat het perineaal lichaam weer goed wordt opgebouwd.
    Het doel van de chirurgie is het wegnemen van het verzakkingsgevoel en het verbeteren van de darmfunctie zonder invloed op het seksueel functioneren.

  • Wat is een sacrospinale fixatie bij verzakking baarmoeder of vaginatop

    Een sacrospinale fixatie is een operatie bedoeld om de baarmoeder of vaginatop (bij vrouwen eerder een baarmoeder verwijdering ondergingen) weer te ondersteunen. Via een snede in de vagina worden eerst hechtingen gelegd door een stevig ligament ( sacrospinaal ligament) in het bekken en daarna door de baarmoederhals. De hechtingen zijn permanent. Deze ingreep kan worden gecombineerd met een ingreep voor een blaas- of endeldarmverzakking of inspanningsincontinentie.

  • Wat is een sacrocolpopexie bij verzakking baarmoeder/vaginatop

    Een sacrohysteropexie is een procedure om een verzakking van de baarmoeder te herstellen. De operatie herstelt de positie en functie van de vagina en baarmoeder. Een variant hierop is de sacrocolpopexie die een verzakte vaginatop corrigeert. Deze ingreep verloopt op vergelijkbare wijze.

  • Wat is een vaginale baarmoederverwijdering?

    Dit is een procedure waarbij de baarmoeder via de vagina chirurgisch wordt verwijderd. De ingreep wordt vaak gecombineerd met andere verzakkingoperaties zoals voor- en/of achterwandplastiek voor blaas of darmverzakking en incontinentie chirurgie waarbij een bandje onder de plasbuis wordt geplaatst.
    De operatie kan plaatsvinden onder narcose of ruggenprik. De baarmoeder wordt verwijderd waarna er hechtingen worden gelegd die extra steun geven aan de vaginatop door de steunbanden (sacro-uteriene ligamenten) van de baarmoeder. Hierna wordt de vaginatop met oplosbare hechtingen gesloten.

  • Wat is de Manchester Fothergill operatie bij baarmoederverzakking?

    Bij een Manchester Fothergill operatie wordt een deel van de baarmoederhals verwijderd en worden de ophangbanden van de baarmoeder ingekort. De ophangbanden zijn het natuurlijke steunweefsel van de baarmoeder. Door de banden in te korten wordt de baarmoeder weer naar haar oorspronkelijke positie gebracht. Als het nodig is wordt er tegelijkertijd een voorwandplastiek en/of achterwandplastiek gedaan.

  • Wat is colpocleisis?

    Een effectieve oplossing voor een verzakking kan ook een operatie betekenen waarbij de vagina wordt gesloten. Dit heet een colpocleisis en wordt toegepast bij seksueel niet actieve vrouwen met vaak medische bezwaren ten aanzien van reconstructieve chirurgie. De voordelen van dit type chirurgie is de korte operatietijd en het relatief snelle herstel. Het nadeel is dat er na de operatie geen geslachtsverkeer meer kan plaatsvinden.