Actinische keratosen

Actinische keratosen zijn plekjes op de huid die ontstaan door schade van zonlicht over de jaren. Deze plekjes ontstaan op delen van het lichaam die vaak in de zon zijn geweest. Ze komen vooral voor in het gezicht en op de bovenkant van de handen. Het kan een begin zijn van huidkanker. Tot 80% van de mensen boven de 60 jaar met een lichte huid heeft actinische keratosen.

Symptomen

Actinische keratosen zien er gewoonlijk uit als ruwe plekjes op de huid. De kleur is meestal huidkleurig tot rood of bruin. De grootte kan wisselen van enkele millimeters tot enkele centimeters. De plekjes bevinden zich met name in het gelaat, op de hoofdhuid, handruggen, decolleté bij vrouwen alsmede onderbenen en –armen. In het begin zijn de plekjes beter te voelen dan te zien. Mensen met actinische keratosen geven vaak aan dat op dezelfde plek steeds opnieuw harde schilfers ontstaan. Soms zijn de plekjes gevoelig als ze aangeraakt worden. Vaak zijn er meerdere plekjes te zien.

Diagnose

Uw arts kan aan de plekjes op uw huid zien of u actinische keratosen heeft. Soms wil de arts zeker weten of er geen sprake is van een andere ziekte van de huid. Dan zal de arts een klein stukje huid wegnemen (biopt) om dit stukje huid te laten onderzoeken.

Behandelingen

Vloeibare stikstof (bevriezen)
De arts bevriest de plekjes met vloeibare stikstof. Dit gebeurt meestal als u maar enkele plekjes op de huid heeft. Soms ontstaat er op de plek waar de huid bevroren is geweest een witte verkleuring van de huid.

Crème / gel (imiquimod, ingenol-mebutaat of 5-fluorouracil)
U krijgt van uw arts een crème of een gel als u veel plekjes op de huid heeft. De crème of gel moet u enkele dagen tot een paar weken lang op de huid smeren volgens de instructies van de arts. Door het gebruik van de crème of gel worden de actinische keratosen kapot gemaakt. Door deze behandeling lijkt het alsof de actinische keratosen eerst erger worden voordat verbetering intreedt. Na de behandeling gaat dit helemaal over.

Fotodynamische therapie (PDT)
Als u veel of grote plekken op uw huid heeft, kan de arts ook besluiten om u een ‘fotodynamische behandeling’ te geven. Officieel heet dit PDT: photodynamic therapy. Hierbij wordt een speciale crème op de plekken gesmeerd, die de onrustige cellen gevoelig maakt voor licht. Enkele uren daarna wordt met een speciale lamp licht op de plekken geschenen. Hierdoor worden de plekken kapot gemaakt. Deze behandeling kan soms pijnlijk zijn. Ook de dag na de behandeling kunt u nog pijn hebben. Na deze behandeling ziet de behandelde huid er eerst slechter uit voor het beter wordt.

In MMC worden ook nog andere soorten PDT aangeboden:
1) PDT door middel van een LED-pleister

Bij deze behandeling worden de plekjes na inzalven direct met een pleister afgedekt die een LED-lamp bevat. Voordeel hiervan is dat de behandeling weinig tijd in beslag neemt en de patiënt gewoon zijn werkzaamheden van de dag kan hervatten.

 

2) Daglichtt PDT

Bij daglicht PDT vindt de belichting plaats door het daglicht van de zon. Nadat de plekken zijn ingesmeerd, verblijft u 2,5 uur buiten voor een goed resultaat. Groot voordeel van de behandeling is dat deze veel minder pijnlijk is. Deze behandeling vindt plaats van mei tot oktober.

De conventionele alsmede de LED-pleister behandeling kunnen ook worden toegepast voor de behandeling van het superficieel basaalcelcarcinoom.

Daglichttherapie met lamp (binnen)

Daarnaast beschikt Máxima MC over daglichtlampen. Met de komst van deze lampen kan de behandeling met daglicht volledig binnen, op de polikliniek dermatologie, plaatsvinden. Hierdoor kan daglichttherapie het hele jaar door aangeboden worden in MMC. Als u in aanmerking komt voor de daglichttherapie, neemt u – na de voorbereiding – twee uur onder de daglichtlamp plaats om behandeld te worden.

Thuisbehandeling met daglicht

Daarnaast biedt Máxima MC een daglichtbehandeling aan voor thuis. Zo kunt u de therapie in uw vertrouwde omgeving krijgen, op het moment dat het u het beste uitkomt. Als u hiervoor in aanmerking komt, krijgt u een recept mee voor een crème en een uitgebreide toolkit met uitleg. Eenmaal thuis kunt u, op een zelfgekozen moment, de behandeling starten. U smeert zich eerst in met de crème en gaat daarna twee uur lang naar buiten.

De dermatoloog bespreekt samen met u of fotodynamische therapie een goede optie is voor uw huidaandoening, en welke daglichtbehandeling in dat geval het meest geschikt is. Bij het maken van een keuze spelen diverse factoren een rol, zoals de uitgebreidheid en het stadium van de huidaandoening.