Retinopathie bij prematuren

Het netvlies van te vroeg geboren baby’s is vaak nog niet volledig ontwikkeld. Hierdoor kunnen na de geboorte afwijkingen in de bloedvaten van het netvlies ontstaan. Dit wordt prematuren retinopathie genoemd, ofwel Retinopathy of Prematurity (ROP).

De bloedvaten kunnen aan het netvlies trekken, waardoor de kwaliteit van het netvlies afneemt of het netvlies, in het ernstigste geval, zelfs geheel loslaat. Dit kan blindheid veroorzaken. Ook het toedienen van zuurstof gedurende langere periodes kan leiden tot netvliesafwijkingen.

ROP ontstaat meestal in de vijfde tot zevende week na de premature geboorte. Per week kan de ernst van de aandoening toenemen.

Oorzaak

Tijdens de zwangerschap groeien de bloedvaten in het netvlies vanuit het gebied rond de oogzenuw geleidelijk uit naar de randen van het netvlies. Pas bij een zwangerschapsduur van 38 tot 40 weken is de groei van deze bloedvaten voltooid. Te vroeg geboren baby’s hebben nog ‘onrijpe’ netvliesvaten waarvan de verdere uitgroei verstoord kan raken. Hierbij zijn een aantal factoren van invloed:

  • Het belangrijkst is de zwangerschapsduur bij de geboorte. Hoe korter de zwangerschap, des te hoger de kans op ROP;
  • Het geboortegewicht en meerlingzwangerschappen;
  • Het aantal dagen en de wijze (met of zonder kunstmatige beademing) waarop zuurstof is toegediend bij de baby;
  • Het optreden van ademhalingsstilstanden, ernstige algemene infecties met hoge koorts (sepsis), bloedtransfusies en tekort aan vitamine E tijdens de periode volgend op de vroeggeboorte.

Vaak spelen meerdere factoren tegelijk een rol. 

Onderzoek

De afwijkingen in het netvlies bij prematuren zijn meestal op te sporen door het kindje in de periode na de geboorte te volgen. Dit gebeurt door oogspiegelonderzoek, waarbij de pupillen door middel van oogdruppels worden verwijd. Zichtbare afwijkingen worden in de gaten gehouden en indien noodzakelijk behandeld. Het eerste oogspiegelonderzoek vindt vijf tot zes weken na de geboorte plaats. Het onderzoek is niet gevaarlijk of pijnlijk.

Behandeling

De behandeling van ROP bestaat uit het uitschakelen van een deel van het netvlies, door middel van cryotherapie of een laserbehandeling. Dit om te voorkomen dat er afwijkende bloedvaten kunnen uitgroeien en problemen met het zicht kunnen veroorzaken. De behandelingen worden alleen gegeven in gespecialiseerde oogklinieken waar een NICU aanwezig is, zoals in Máxima MC.

In een vergevorderd stadium kan geprobeerd worden iets van de visuele functie te behouden door hooggespecialiseerde netvlieschirurgie: vitrectomie. Bij deze operatie wordt een deel van het glasvocht weggehaald en vervangen door lucht. Het glasvocht bevindt zich achter de lens en is een geleiachtige substantie met een zuigende en trekkende werking. Door deze werking is er een verhoogd risico op een netvliesloslating. Door het glasvocht deels te verwijderen wordt dit voorkomen en komt het netvlies weer op zijn plaats te liggen.

ROP-centrum

Het ROP-centrum is een landelijk behandelcentrum voor retinopathie bij te vroeg geboren baby’s. Dat betekent dat wij premature baby’s uit het hele land, met deze netvliesaandoening, zien en behandelen. De behandelingen van ROP worden alleen verricht in gespecialiseerde oogklinieken, vaak in centra waar ook een NICU (Neonatale Intensive Care Unit) aanwezig is, zoals Máxima MC. Het ROP-centrum bevindt zich op onze locatie in Veldhoven.
In het centrum werken oogartsen en neonatologen (specialisten voor te vroeg geboren kinderen en ernstig zieke pasgeboren baby’s) samen. Bij de behandelingen die plaatsvinden onder narcose is de kinderanesthesist betrokken.

 

Voor aanvullende informatie kunt u kijken op www.oogartsen.nl