Schouderoperaties
De schouder is een van de meest flexibele en veelzijdige gewrichten in ons lichaam. Het maakt bewegingen mogelijk in verschillende richtingen, zoals opheffen, draaien en voorwaarts of zijwaarts bewegen van de arm. Problemen met de schouder kunnen leiden tot pijn, stijfheid en beperkte mobiliteit, wat het uitvoeren van uw dagelijkse taken bemoeilijkt.
Bouw en werking van de schouder
De schouder is een complex gewricht. Het heeft de meeste beweeglijkheid van alle gewrichten in het lichaam. Maar deze grote beweeglijkheid kan ook voor veel problemen zorgen. De schouder is het gewricht dat de verbinding vormt tussen de arm en het lichaam. Het schoudergewricht wordt gevormd door de kop van de bovenarm, de schouderkom aan de binnenkant en het schouderdak, aan de bovenzijde. De schouderkom is eigenlijk iets te vlak voor de schouderkop. Rondom de kom zit een stevige bandvormige ring van elastisch kraakbeen. Hierdoor wordt de oppervlakte van de kom iets vergroot, zodat de schouderkop er beter in past. Er zitten twee soorten gewrichten in de schouder.
- Het gewricht tussen schouderkop en het schouderkommetje.
- Het gewricht tussen sleutelbeen en schouderdak (ook wel het ‘AC gewricht’ genoemd).
De spieren en pezen zorgen voor alle bewegingen van de schouder. Ook spelen ze een belangrijke rol bij de stabiliteit van de schouder zodat deze niet uit de kom kan schieten
Slijmbeurs
Tussen het schouderdak en de schouderkop ligt een slijmbeurs. Een slijmbeurs is een klein zakje gevuld met een kleine hoeveelheid gewrichtsvocht (smeermiddel). Slijmbeurzen zijn overal in het menselijke lichaam te vinden waar twee lichaamsdelen tegenover elkaar bewegen (en waar geen gewricht aanwezig is). De slijmbeurs in de schouder zorgt ervoor dat het schouderdak, de spieren en pezen en de schouderkop niet tegen elkaar wrijven als de bovenarm naar boven wordt bewogen. Als deze ruimte te nauw is kunnen de slijmbeurs en de pezen die hier tussen lopen geïrriteerd raken; er ontstaat dan een slijmbeursontsteking of peesontsteking. In medische termen noemt men dit impingement van de schouder (zie afbeelding).
Operatie
Een operatie om de gescheurde rotatorenmanchet (cuff-ruptuur) te repareren houdt meestal in dat de afgescheurde pees weer wordt vastgemaakt aan de kop van de bovenarm (humerus). Een gedééltelijke scheur van de rotatorenmanchet wordt meestal behandeld met het verwijderen van de rafels (debridement) of het sluiten van het defect met hechtingen in de pees zelf. Er zijn verschillende technieken om een gescheurd rotatorenmanchet te repareren. Iedere techniek heeft zo zijn voor- en nadelen, terwijl ook niet bij iedere scheur alle technieken mogelijk zijn. Het uiteindelijke doel van de operatie (welke techniek dan ook) is het herstel van de gescheurde pees. De uiteindelijke keuze van techniek wordt bepaald door de ervaring van de orthopedisch chirurg, de grootte en lokalisatie van de scheur, de anatomie en de kwaliteit van de pees. De drie meest gebruikte technieken zijn: traditionele open chirurgie (met één, wat grotere snee), de kijkoperatie ofwel artroscopie (met enkele kleine sneetjes) en een tussenvorm, namelijk de mini-open techniek.
Open chirurgische techniek
De traditionele open chirurgische techniek maakt een litteken van meerdere centimeters lang. Tijdens deze open chirurgische techniek kan de chirurg meteen eventuele botspieken verwijderen aan de onderzijde van het dak van de schouder (decompressie).
Gesloten chirurgische techniek (kijkoperatie of artroscopie)
Bij een kijkoperatie brengt de orthopedisch chirurg een kleine camera (artroscoop) in in de schouder. Deze camera projecteert een beeld op een televisiemonitor en de orthopedisch chirurg stuurt op geleide van dit beeld zijn precisie-instrumenten. Omdat de camera en de instrumenten heel klein zijn, zijn voor deze operatie slechts enkele kleine sneetjes van één centimeter nodig. Dat is dus aanzienlijk kleiner dan bij de open chirurgische techniek. De kijkoperatie is het ideale middel om het schoudergewricht helemaal te controleren. Soms zijn er namelijk nog meer problemen in de schouder, behalve de gescheurde pees. Met een kijkoperatie kan dit worden opgespoord en meteen worden gerepareerd, indien mogelijk. Denk hierbij aan slijtage (artrose) van het gewrichtje tussen sleutelbeen en schouderblad (AC-gewricht), botspieken of andere scheuren (bijvoorbeeld van de bicepspees).
Mini-open chirurgische techniek
De mini-open chirurgische techniek is een tussenweg tussen de twee hierboven genoemde technieken. Het litteken is 3 tot 5 centimeter lang. Vaak wordt wel begonnen met een kijkoperatie, maar wordt de daadwerkelijke reparatie van de afgescheurde pees via een kleine snee gedaan, onder direct zicht (dus zonder monitor).