Onderzoek naar betere patiëntenbegeleiding rondom een operatie
Hoe worden patiënten door hun chirurg geïnformeerd over een operatie? Welke methoden en hulpmiddelen kunnen ingezet worden om de patiëntenvoorlichting te verbeteren? En hoe effectief zijn e-health-toepassingen, zoals een gepersonaliseerde app, om patiënten te ondersteunen tijdens het herstel na een operatie? Dat onderzocht chirurg Wouter Leclercq van Máxima MC (MMC) voor zijn promotieonderzoek aan de Universiteit van Maastricht.
Om toestemming te verlenen voor een behandeling, heeft een patiënt vóór de operatie goede informatie nodig. Dit wordt ‘informed consent’ genoemd. Welke complicaties kunnen zich bijvoorbeeld voordoen? Wat zijn de langetermijneffecten van een operatie? En door wie wordt de patiënt geopereerd? “Als we patiënten hier optimaal over voorlichten, hebben ze waarschijnlijk realistischere verwachtingen van hun operatie en de daarbij behorende risico’s”, vertelt chirurg Wouter Leclercq. “Zo kunnen ze een weloverwogen beslissing nemen over de ingreep. Ook zal het herstel door optimale informatievoorziening sneller zijn, doordat patiënten beter weten wat kan en mag.”
Hogere tevredenheid, minder klachten
Om meer inzicht te krijgen in de status rondom informed consent, ondervroeg Leclercq chirurgen naar hun kennis op dit gebied. Ook onderzocht hij enkele hulpmiddelen om patiënten en chirurgen makkelijk door dit voorlichtingsproces te leiden. Volgens Leclercq is het belangrijk om dit proces te optimaliseren. “Uit onderzoek komt namelijk naar voren dat de algemene tevredenheid en de verwachtingen van patiënten op die manier verbeterd worden en het aantal klachten wordt verminderd. Hiervoor wordt onder andere scholing voor professionals aanbevolen. Ook hebben chirurgen in opleiding (meer) training nodig om bewustzijn en vaardigheden binnen dit proces te ontwikkelen.” Daarbij stelt hij een nieuwe leidraad voor, die chirurgen en patiënten op een ideale manier door het voorlichtingsproces kan leiden en kan zorgen voor een nauwkeurige notitie in het patiëntendossier. Deze notities kunnen vervolgens meteen aan de patiënt worden uitgereikt.
App voor sneller herstel na operatie
Daarnaast analyseerde Leclercq de effectiviteit van e-health om patiënten te ondersteunen tijdens hun herstel rondom een buikoperatie. Denk hierbij aan een app waarin de patiënt een gepersonaliseerd herstelplan vindt. In dit herstelplan staat wanneer hij zijn dagelijkse activiteiten (naar verwachting) weer mag uitvoeren. “De resultaten van deze studie tonen aan dat de inzet van e-health bij dit soort operaties helpt. Het zorgt voor een sneller herstel en het sneller kunnen hervatten van alledaagse activiteiten, in vergelijking met reguliere nazorg. Geadviseerd wordt dan ook om e-health bij deze buikoperaties in te voeren.”
Wouter Leclercq promoveerde op vrijdag 24 september aan de Universiteit van Maastricht. Zijn onderzoek vond plaats onder begeleiding van promoters prof. dr. L.P.S. Stassen (Maastricht UMC+) en prof. dr. J. Legemaate (Amsterdam UMC), en co-promotor chirurg Marc Scheltinga (MMC).