26 juli 2018

Vijf vragen over hevige menstruaties

Als je denkt dat je de enige bent die één keer per maand futloos op de bank hangt of ’s nachts extra bescherming draagt om doorlekken te voorkomen, dan heb je het mis. Tachtig procent van de vrouwen menstrueert in de loop van haar leven hevig. Vervelend is het wel. Hevige menstruatieklachten kunnen je dagelijks leven flink belemmeren. Gynaecoloog en hoogleraar Marlies Bongers beantwoordt er vijf vragen over.

1. Wanneer spreken we van hevige menstruatie?

“Dat is voor iedere vrouw anders. Er is geen eenduidige definitie. Voor de ene vrouw betekent het dat zij om de twee uur haar maandverband of tampon moet verwisselen. Een ander moet bijvoorbeeld ’s nachts extra bescherming dragen. Samengevat kun je stellen dat wanneer de menstruatieperiode langer dan zeven dagen duurt, er bloedarmoede optreedt en/of de menstruatie het sociale leven bepaalt, er sprake is van hevige menstruatie.”

2. Wat is de oorzaak?

“Er zijn veel verschillende oorzaken voor hevige menstruatieklachten. Zo kan het zijn dat je afwijkingen in de baarmoeder hebt, zoals spierbollen, ook wel vleesbomen genoemd. Er kan ook sprake zijn van een stollingsstoornis. Om de oorzaak op te sporen wordt een echo gemaakt. Soms is het kijken in de baarmoeder ook nodig.”

3. Is het gevaarlijk?

“Nee, dat niet. Er kunnen door hevige menstruaties echter wel vervelende psychische en lichamelijke klachten ontstaan. Veel vrouwen zijn chronisch vermoeid als gevolg van bloedarmoede, durven uit schaamte de deur niet meer uit of plannen hun afspraken bewust buiten de menstruatieperiode om. Ook kan agressie en boosheid ontstaan. De klachten kunnen zelfs zo ver gaan dat patiënten zichzelf niet meer herkennen of denken dat zij een burn-out hebben. Veel vrouwen schamen zich voor hun menstruatieklachten en denken: het hoort erbij, ik wacht wel tot ik in de overgang kom en de klachten vanzelf verdwijnen. Ondertussen nemen ze op de koop toe dat de kwaliteit van leven ernstig beperkt wordt. Erg jammer en ook nergens voor nodig, want hevige en onregelmatige menstruaties zijn goed te behandelen.”

4. Wat zijn de behandelmogelijkheden?

“Er zijn meerdere opties. Zo kun je behandeld worden door middel van hormonen, in de vorm van een anticonceptiepil of het Mirena-hormoonspiraaltje. Tijdens de menstruatie wordt baarmoederslijmvlies afgestoten, wat samen met bloed naar buiten komt. Deze middelen zorgen ervoor dat het baarmoederslijmvlies dun blijft, met een minder hevige menstruatie tot gevolg. Er zijn ook vrouwen die geen hormonen willen. Voor hen zijn er verschillende behandelmogelijkheden, zoals pillen die ervoor zorgen dat het bloed meer stolt en niet uit de baarmoeder stroomt tijdens de menstruatie. Daarnaast maak ik gebruik van een techniek waarbij het slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder verschroeid wordt. Dit wordt de Novasurebehandeling genoemd. De menstruatie wordt door deze behandeling veel minder hevig. Met de Sonata-behandeling kunnen spierbollen behandeld worden, waardoor ook de menstruatie minder hevig is. MMC is het enige ziekenhuis in Nederland die deze behandeling aanbiedt. Tot slot – maar dat is de uiterste oplossing – wordt soms de baarmoeder in zijn geheel verwijderd worden.”

5. Wat is het grootste probleem als het om hevige menstruaties gaat?

“Dat het in de taboesfeer zit. Heb je bijvoorbeeld weleens op de werkvloer besproken dat je er last van hebt? Waarschijnlijk antwoord je daar ‘nee’ op, zeker als je ook mannelijke collega’s hebt. Maar het is niets om je voor te schamen. Er zijn nog zoveel meer vrouwen die in hetzelfde schuitje zitten. Het is ook niet gek dat er een taboe op hevige menstruatieklachten heerst. Vroeger werden vrouwen namelijk als onrein gezien als zij menstrueerden. Ze moesten zelfs, die ene keer per maand, op een andere locatie in plaats van thuis verblijven. Hoewel het nu gelukkig niet meer zo gaat, komt het daar wel vandaan dat we er niet makkelijk over praten. Ik zie het als een maatschappelijk probleem en vind het belangrijk dat er wél over gepraat wordt. Trek aan de bel en ga naar de huisarts als de menstruatie te hevig wordt.”

Een patiëntervaring lezen? Hier vindt u het ervaringsverhaal van Els van Mierop.