‘Artsen moeten diabetespatiënten lichaamsbeweging voorschrijven’
Artsen moeten aan patiënten met type 2 diabetes en hart- en vaataandoeningen lichaamsbeweging voorschrijven. Daarvoor pleit cardioloog Hareld Kemps van MMC als eerste auteur van een position statement van de European Association of Preventive Cardiology (EAPC), een tak van de European Society of Cardiology (ESC). Lichaamsbeweging helpt om de bloedglucose te reguleren en de gezondheid van het hart te verbeteren.
Wereldwijd heeft 8% van de volwassenen diabetes type 2. Bijna alle patiënten met type 2-diabetes krijgen vroeg of laat problemen met hun hart of bloedvaten. Dit zijn de belangrijkste doodsoorzaken in deze groep. “Zittende leefstijl en ongezonde diëten zijn de belangrijkste oorzaken onderliggend aan het groeiende aantal mensen met type 2 diabetes en hart-en vaatproblemen problemen zoals een hartaanval,” zegt eerste auteur dr. Hareld Kemps, cardioloog in Máxima MC te Veldhoven. “Diabetes verdubbelt het risico op sterfte, maar hoe fitter patiënten zijn, des te meer daalt dat risico. Helaas neemt de meerderheid van de patiënten niet deel aan inspanningsprogramma’s.”
De paper geeft artsen niet alleen advies maar ook praktische handvatten om patiënten te motiveren om fysieke activiteit in hun dagelijkse routine op te nemen, op korte termijn haalbare en meetbare doelen stellen en geïndividualiseerde trainingsprogramma’s voor oefeningen te ontwerpen om die doelen te bereiken.
“Alleen het adviseren van patiënten om te oefenen, wat artsen doorgaans doen, is niet genoeg”, volgens dr. Kemps. “Patiënten moeten worden beoordeeld op comorbiditeit, aan lichaamsbeweging gerelateerde risico’s en persoonlijke voorkeuren. Dit zal op de lange termijn kosteneffectief zijn, dus we moeten beleidsmakers en zorgverzekeraars wakker schudden om ervoor te betalen. Om dat voor elkaar te krijgen hebben we clinici nodig om het voortouw te nemen en op te roepen dat programma’s worden vergoed. ”
Patiënten moeten hun arts raadplegen voor een persoonlijk plan en mensen met een ziekteverzekering moeten vragen of oefenprogramma’s worden behandeld, aldus dr. Kemps. “Er zijn ook stappen die patiënten kunnen nemen zonder eerst naar een arts te moeten gaan, zoals het onderbreken van de zittijd en het doen van matige lichaamsbeweging zoals wandelen en fietsen.”
Langdurige therapietrouw kan worden verbeterd door vroege haalbare doelen die meetbaar zijn vast te stellen en oefenplannen aan te passen aan de voorkeuren van patiënten. Hulp op afstand ziet er ook veelbelovend uit, waarbij patiënten zichzelf controleren met smartwatches en vervolgens gegevens naar een gezondheidswerker sturen voor feedback.
Praktische en specifieke doelen zijn vaak motiverend, aldus Dr Kemps. “Voor een bejaarde persoon zou dit de trap in hun huis kunnen zijn of naar de supermarkt lopen – prestaties die de kwaliteit van hun leven echt zullen verbeteren. Minder medicatie gebruiken vanwege betere glucoseregulatie is ook een stimulans. ”
Dr. Kemps: “Ik kan niet genoeg benadrukken hoe effectief zelfs kleine toenames van activiteit kunnen zijn in het opleveren van voordeel voor patiënten met type 2 diabetes en hartproblemen. Het onderbreken van zitten met kort lopen verbetert glucoseregulatie, terwijl twee uur stevig wandelen per week het risico op verdere hartproblemen vermindert.”