Duizeligheid
Duizeligheid komt op oudere leeftijd vaak voor en is boven de leeftijd van 75 jaar zelfs de meest voorkomende reden om de huisarts te bezoeken. Duizeligheid kan bij ouderen verschillende klachten geven en is een belangrijke risicofactor voor vallen en daarmee botbreuken. Er zijn vele verschillende oorzaken en behandelingen voor duizeligheid bij ouderen.
Draaiduizeligheid
Benigne paroxysmale positieduizeligheid staat meer bekend als draaiduizeligheid. Het komt vooral voor bij mensen ouder dan vijftig jaar.
Klachten
Bij BPPD heeft u last van draaiduizeligheid of ervaart u een draaisensatie, die ontstaat na het maken van een specifieke beweging van het hoofd; Bijvoorbeeld bij omdraaien in bed of omhoog kijken. Hoe sneller het hoofd wordt bewogen, hoe heviger de klachten. De klachten houden gewoonlijk niet langer dan één minuut aan. Tijdens de duizeligheid kan er ook misselijkheid of braken optreden.
Oorzaak
BPPD wordt veroorzaakt door een stoornis van het evenwichtsorgaan in het binnenoor. In het evenwichtsorgaan bevinden zich kristallen. Bij BPPD zijn deze kristallen losgeraakt en zitten op een andere plek in de halfcirkelvormige kanalen in het evenwichtsorgaan. Bij bewegen van het hoofd bewegen de kristallen mee met de vloeistofstroom in de halfcirkelvormige kanalen. Dit leidt tot prikkeling van het evenwichtsorgaan dat weer duizeligheid veroorzaakt. Het loslaten van de kristallen treedt vaak spontaan op, zonder aanwijsbare oorzaak. Soms is er sprake van een voorafgaand hoofdtrauma, een (chronische) oorontsteking of een periode van bedlegerigheid.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld aan de hand van uw klachten en lichamelijk onderzoek. Waarschijnlijk probeert de specialist de duizeligheid op te wekken (provocatietest). Meestal is de diagnose snel duidelijk en is aanvullend onderzoek niet nodig.
Behandeling
BPPD is over het algemeen goed te behandelen. Verschillende specialisten kunnen een zogenaamde kiep-oefening (Epley-manoeuvre) uitvoeren. De duizeligheid vermindert of verdwijnt ook door de
hoofdbewegingen die de klachten oproepen, een aantal malen te herhalen. Daarom krijgt u oefeningen mee voor thuis. Met deze oefeningen verdwijnen de klachten vaak in ongeveer tien dagen. Bij een deel van de patiënten komen de klachten later terug. Soms wordt een fysiotherapeut ingeschakeld bij de behandeling.
Duizeligheid bij opstaan (lage bloeddruk)
Wanneer u duizelig wordt bij het opstaan, kan het zijn dat er sprake is van een tijdelijke lage bloeddruk. Dit wordt ook wel orthostatische hypotensie genoemd.
Klachten
Bij het opstaan zakt het bloed, onder invloed van de zwaartekracht, naar de benen. Hierdoor wordt het hart minder goed gevuld en daalt de bloeddruk. Het hart reageert hierop door sneller te gaan kloppen. Ook de bloedvaten vernauwen zich. Hierdoor herstelt de bloeddruk zich snel, waardoor u meestal weinig merkt van deze bloeddrukdaling.
Wanneer er sprake is van orthostatische hypotensie werkt dit echter niet optimaal. De hartslag stijgt te weinig of de bloedvaten vernauwen zich niet genoeg. Dit heeft als gevolg dat het herstel van de bloeddruk langer duurt. De bloeddruk kan zo laag worden dat er onvoldoende bloed naar de hersenen gepompt wordt. Dit kan leiden tot klachten van duizeligheid en soms flauwvallen.
Oorzaken
Orthostase komt vaak voor op hogere leeftijd. Er zijn verschillende oorzaken voor orthostatische hypotensie:
- Hoge bloeddruk
- Verminderde inname van voeding en vocht
- Gebruik van bepaalde medicijnen
- Langdurige bedrust, weinig beweging
- Aandoeningen aan het zenuwstelsel
Klachten
- Duizeligheid, draaierig gevoel, licht gevoel in het hoofd
- Wazig zien, zwart voor de ogen
- Slap, moe of wankel op de benen bij het opstaan
- Pijn in de schouders en nek
- (Neiging tot) flauwvallen
Behandeling
Uw arts kijkt samen met u naar de mogelijke oorzaken en geeft adviezen over maatregelen. Hierbij worden ook de medicijnen doorgenomen en indien nodig aangepast. Eventueel kan overwogen worden om de benen te laten zwachtelen of steunkousen aan te laten meten. Als u al steunkousen heeft, kunt u deze het beste ’s ochtends, direct bij het uit bed komen aantrekken.
Er zijn algemene adviezen en leefregels, waardoor de klachten zouden kunnen verminderen. U vindt deze leefregels in de onderstaande folder orthostatische hypotensie.